Marathi Current Affairs [मराठी चालू घडामोडी 2024-25]

Notes:
केंद्रीय मंत्रिमंडळाने जैवतंत्रज्ञान संशोधन नवकल्पना आणि उद्योजकता विकास (Bio-RIDE) योजनेला मंजुरी दिली. ही योजना हेल्थकेअर, शेती आणि पर्यावरणीय शाश्वतता यामध्ये आव्हानांना तोंड देण्यासाठी बायो-इनोव्हेशनचा लाभ घेण्याचे उद्दिष्ट ठेवते. ही योजना विज्ञान आणि तंत्रज्ञान मंत्रालयाच्या जैवतंत्रज्ञान विभागाद्वारे व्यवस्थापित केली जाते. भारताला जैवउत्पादनात जागतिक आघाडीवर आणण्याचा आणि 2030 पर्यंत US$300 अब्ज बायोइकॉनॉमी साध्य करण्याचा प्रयत्न करते. Bio-RIDE च्या तीन घटकांमध्ये: Biotechnology R and D, Industrial and Entrepreneurship Development, आणि वर्तुळाकार बायोइकॉनॉमीला चालना देण्यासाठी नवीन Biomanufacturing आणि Biofoundry घटक समाविष्ट आहेत. योजनेला 2021-26 साठी रु. 9,197 कोटींचा निधी उपलब्ध आहे.

Notes:
कॉर्पोरेट अफेअर्स मंत्रालयाने (MCA) लागू केलेल्या मर्यादित दायित्व भागीदारी (तृतीय दुरुस्ती) नियम, 2023 नुसार, अगदी नव्याने तयार झालेल्या मर्यादित दायित्व भागीदारी (LLPs) ला आता त्यांच्या नोंदणीकृत कार्यालयात 30 दिवसांच्या आत नोंदणी करणे आवश्यक आहे.
हे नियम 28 ऑक्टोबर 2023 रोजी लागू झाले.

Notes:
मैत्री सुपर थर्मल पॉवर प्रकल्प, USD 1.6 अब्ज रुपयांच्या भारतीय सवलतीच्या वित्तपुरवठा योजनेच्या कर्जाद्वारे वित्तपुरवठा केलेला, बांगलादेशमध्ये 1320 मेगावॅटचा सुपर थर्मल पॉवर प्लांट (MSTPP) आहे.
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आणि बांगलादेशच्या पंतप्रधान शेख हसीना यांनी मैत्री सुपर थर्मल पॉवर प्लांटच्या युनिट – II सह भारताने समर्थित तीन विकास प्रकल्पांचे संयुक्तपणे उद्घाटन केले.

Notes:
दुसऱ्या जागतिक स्थानिक उत्पादन मंच (WLPF) बैठकीत सहभागी होण्यासाठी भारतीय शिष्टमंडळ नेदरलँडमध्ये आहे.
WLPF हे WHO च्या पुढाकाराने औषधे आणि इतर आरोग्य तंत्रज्ञानाचा प्रवेश वाढवण्यासाठी तयार केलेले व्यासपीठ आहे.
भारत आणि नेदरलँड्स यांनी वैद्यकीय उत्पादनांचे नियमन आणि वैद्यकीय उत्पादनांची गुणवत्ता वाढवण्यासाठी सहकार्य करण्याच्या हेतूच्या मेमोरँडमवर स्वाक्षरी केली.

Notes:
घटनेच्या कलम 163 मध्ये राज्यपालांच्या सामान्य अधिकारांना संबोधित केले आहे, तर अनुच्छेद 200 विशेषत: विधेयकांना मंजूरी देण्यावर लक्ष केंद्रित करते.
तामिळनाडूचे राज्यपाल आर.एन. रवी यांनी 10 प्रलंबित विधेयकांना मंजुरी रोखण्याच्या नुकत्याच घेतलेल्या निर्णयामुळे राज्यपालांच्या अधिकारांच्या मर्यादेबाबत नवीन कायदेशीर चौकशी सुरू झाली आहे.
तामिळनाडूसह विरोधकांच्या ताब्यात असलेल्या किमान चार राज्यांनी सर्वोच्च न्यायालयात धाव घेतली आणि विधान प्रक्रियेत राज्यपालांच्या अधिकाराचे मापदंड स्पष्ट करण्यात त्यांचा सहभाग मागितला.

Notes:
तामिळनाडू सामान्य लोकांच्या तक्रारींचे निवारण करण्यासाठी उंगलाई थेडी, उंगल ओरिल (तुमच्या गावात, तुम्हाला शोधत आहे) ही नवीन योजना सुरू करणार आहे.
या उपक्रमांतर्गत प्रत्येक जिल्हाधिकारी महिन्यातून एक दिवस तालुक्याला भेट देऊन त्या भागातील शासकीय कार्यालयांची पाहणी करतील आणि सर्वसामान्यांच्या तक्रारी ऐकतील.

Notes:
जलशक्ती मंत्रालयाचे राष्ट्रीय जल अभियान दिल्लीतील जहाज महल येथील शम्सी तालाब येथे ‘जल इतिहास उत्सव’ आयोजित करत आहे.
जल वारसा स्थळांचे रक्षण करणे, जनतेमध्ये मालकीची भावना निर्माण करणे तसेच पर्यटनाला चालना देणे आणि अशा वारसा वास्तूंचे जीर्णोद्धार करणे याविषयी लोकांमध्ये जागरूकता निर्माण करणे हे त्याचे उद्दिष्ट आहे.

Notes:
गृहनिर्माण आणि शहरी व्यवहार मंत्रालयाने (MoHUA), स्टार्टअपच्या दुसऱ्या गटासाठी अर्ज मागवण्यासाठी स्टार्टअप इनक्यूबेशन अँड इनोव्हेशन सेंटर (SIIC) IIT कानपूरच्या सहकार्याने कचरामुक्त शहरांसाठी स्टार्टअप गेटवे सुरू केला.
हे सहकार्य भारतातील कचरा व्यवस्थापन आव्हाने सोडवण्यासाठी तंत्रज्ञान आणि सामाजिक नवकल्पना यांच्या सान्निध्यात काम करणाऱ्या स्टार्टअप्सना समर्थन देईल, ज्याद्वारे कचरा व्यवस्थापनाची कार्यक्षमता सुधारून, सामाजिक प्रभाव वाढवून, कचरा मूल्य साखळीची पारदर्शकता सुधारली जाईल.
स्वच्छ भारत मिशन-अर्बन अंतर्गत, भारतीय कचरा क्षेत्रातून विकसित होत असलेल्या स्टार्टअप इकोसिस्टमचे पोषण करण्यासाठी 2022 मध्ये स्वच्छता स्टार्टअप चॅलेंज सुरू करण्यात आली.

Notes:
नोव्हाक जोकोविचने वर्षअखेरीस आठव्यांदा एटीपी क्रमवारीत प्रथम क्रमांकाची कमाई केली.
सर्बियाच्या 36 वर्षीय खेळाडूने कार्लोस अल्काराझकडून पुन्हा अव्वल स्थान पटकावले आहे.
जोकोविचने चारपैकी तीन ग्रँडस्लॅम स्पर्धा जिंकल्या, जानेवारीमध्ये ऑस्ट्रेलियन ओपन, जूनमधील फ्रेंच ओपन आणि सप्टेंबरमध्ये यूएस ओपन, त्याने त्याच्या कारकिर्दीत पुरुषांच्या विक्रमी 24 स्पर्धा जिंकल्या आणि दुसऱ्या विम्बल्डन स्पर्धेत तो उपविजेता ठरला.

Notes:
इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी-गुवाहाटी (IIT-G) च्या संशोधकांनी विविध कार्यात्मक अनुप्रयोगांसह चार नवीन फ्लोरोसेंट ऑर्गेनिक को-क्रिस्टल प्रणाली तयार केल्या आहेत.
त्यांचे निष्कर्ष प्रतिष्ठित नेचर कम्युनिकेशन्स जर्नलमध्ये प्रकाशित झाले आहेत.
को-क्रिस्टल हे बहु-घटक संरचना आहेत जे वर्धित भौतिक गुणधर्मांना अनुमती देतात.
IIT-G टीमने को-क्रिस्टल तयार केले जे कार्यक्षमतेने प्रकाश उत्सर्जित करू शकतात, कल्पित पेशी, मार्गदर्शक प्रकाश सिग्नल आणि अॅडव्हान्स ऑप्टोइलेक्ट्रॉनिक्स हे नाविन्यपूर्ण उपाय तयार करण्यासाठी सह-क्रिस्टल अभियांत्रिकीमध्ये भारताच्या वाढत्या कौशल्याचे प्रदर्शन करते.